در برخی منابع روایی احادیثی در فضیلت قم و منزلت اهل آن آمده است؛ از جمله اینکه قم و اهالی آن در زمانی که غیبت امام زمان(عج) به ظهور منتهی می‌شود بر دیگر خلایق حجت هستند.

قم از نگاه بیگانگان؛ محمدجواد صاحبی در این کتاب در ذیل بخش هایی با عنوان قم در دوران آق قوینلو، صفویه، قاجاریه، مشروطه، پهلوی و معاصر به معرفی آن از نگاه مسافران خارجی پرداخته است.

بنایی قدیمی و متعلق به دوران حکومت اشکانیان در اطراف قمرود و در بخش شمالی کوه سفید، از توابع استان قم قرار دارد که به قلعه‌ی قمرود شهرت یافته است.

قُم از شهرهای مذهبی ایران و از پایگاه‌های تشیع است. به گفته برخی از ایران‌شناسان قم از کهن‌ترین سکونت‌گاه‌ها در فلات ایران بوده و قدمت آن به قبل از اسلام می‌رسد.

در منابع تاریخی و روایی از قم با نام‌های، قمّ،[۹۶] بحر،[۹۷] زهراء،[۹۸] کومه، کم، کمیدان، ممجان، تیمره، کبود دشت، صفرا و ویران‌آباد، کردقباد نیز یاد شده است.[۹۹] عزاداری

همچنین از نظر تاریخی چند احتمال برای نامگذاری قم آمده است.

این تالاب پنچ هکتار وسعت دارد و در واقع مجموعه‌ای از چشمه‌های کویری را تشکیل می‌دهد که ??? ?? ????? ?????? با به هم پیوستن آب این چشمه‌ها آبگیرهای دائمی ایجاد شده است.

مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاءالعربی، ۱۴۰۳ق.

مسجد اعظم • مسجد جمکران • مسجد امام حسن عسکری • مسجد امام حسن مجتبی • مسجد سلماسی • مسجد جامع قم

مراکز علمی و فرهنگی از جمله جامعه المصطفی العالمیه و کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی در این شهر واقع شده است.

حمام حاج عسگرخان بنایی است کهن و ارزشمند که در بافت قدیم شهر قم و در بخش شمالی راسته بازار قرار دارد. مجموعه‌ای که از دو قسمت حمام و چاله حوض تشکیل شده و با توجه ???? ???? ????? ?????? به کتیبه‌ای سنگی که در بخش ورودی حمام وجود دارد، قدمت آن به سال ۱۲۱۶ هجری قمری و اوایل دوران حکومت قاجاریان و مقارن با سلطنت فتحعلی شاه قاجار بازمی‌گردد.

قیام علیه معتز؛ در زمان خلافت المعتز بالله فرزند متوکل یک بار دیگر اهالی قم از اطاعت خلیفه سرپیچی کردند، معتز «موسی بن بغا» را که ??? ?? ????? برای جنگ با علویان مازندران با لشکری انبوه گسیل داشته بود به قم فرستاد. آنها ???? ???? ????? ?????? قم را با زور تصرف کرد و گروه کثیری از مردم شهر را کشتند و عده‌ای از رؤسا و مشاهیر قم را دستگیر کرده، به بغداد فرستادند.

این تنگه از شرایط زیستی مناسبی نیز porn برخودار است و تنوع گیاهی و جانوری بیسار خوبی دارد. 

هرچه به‌سمت پایانی دره قاهان پیش بروید منطقه کوهستانی‌ می‌شود تا جایی که سه روستای نویس، کاسوا و انجیله به‌شکل پلکانی در دل کوهستان جای گرفته‌اند که بسیار جذاب و دیدنی هستند.